Από όλες τις πλευρές της πρωτεύουσας Καμπούλ, την οποία είχαν περικυκλώσει νωρίτερα, άρχισαν να εισέρχονται οι Ταλιμπάν μετά από ολιγοήμερη προέλαση και ενώ οι εκπρόσωποι των δυτικών δυνάμεων αποχωρούν εσπευσμένα.
Η είδηση της έναρξης κατάληψης της πόλης προκάλεσε πανικό και ανησυχία ωστόσο η κυβέρνηση, μέσω του υπουργού Εσωτερικών, Αμπντούλ Σατάρ Μιρζακουάλ, διαβεβαίωσε το μεσημέρι της Κυριακής η πρωτεύουσα Καμπούλ δεν θα δεχθεί επίθεση.
«Η ασφάλεια της πόλης είναι εγγυημένη, δεν θα υπάρξει επίθεση εναντίον της πόλης και έχει συμφωνηθεί πως η μετάβαση της εξουσίας θα γίνει με ειρηνικό τρόπο».
Λίγο πριν, ο εκπρόσωπος τύπου των Ταλιμπάν Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ επιβεβαίωνε στο BBC ότι διεξάγονται συνομιλίες με το προεδρικό μέγαρο σχετικά με μια ειρηνική κατάληψη της εξουσίας: «Οι μαχητές των Ταλιμπάν βρίσκονται σε αναμονή σε όλες τις εισόδους της Καμπούλ μέχρι να επιτευχθεί συμφωνία για μια ειρηνική και ικανοποιητική μετάβαση της εξουσίας», είπε ο Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ.
«Έδωσα εντολή στις δυνάμεις ασφαλείας (…) να εγγυηθούν την ασφάλεια όλων των συμπολιτών μας. Αποτελεί ευθύνη μας και θα το κάνουμε με την καλύτερο δυνατό τρόπο. Οποιοσδήποτε σκεφθεί να προκαλέσει χάος ή να λεηλατήσει θα αντιμετωπιστεί με βία», δήλωσε μετά τις παραπάνω διαβεβαιώσεις και ο Άσραφ Γάνι, ο επικεφαλής του αφγανικού κράτους, σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα που εστάλη στον Τύπο.
Ο Τζιλαλί πιθανός μεταβατικός ηγέτης
Ο Αλί Άχμαντ Τζιλαλί, ένας ακαδημαϊκός με έδρα τις ΗΠΑ και πρώην υπουργός Εσωτερικών του Αφγανιστάν, είναι πιθανόν να οριστεί επικεφαλής μιας προσωρινής διοίκησης στην Καμπούλ, ανέφεραν τρεις διπλωματικές πηγές σήμερα, την ώρα που οι Ταλιμπάν έχουν περικυκλώσει την πόλη.
Νωρίτερα, ο ασκών καθήκοντα υπουργού Εσωτερικών Αμπντούλ Σατάρ Μιρζακουάλ δήλωσε, σε τηλεοπτική παρέμβαση, ότι μια ειρηνική μετάβαση θα λάβει χώρα, όμως προς το παρόν δεν έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες.
Δεν είναι μέχρι στιγμής σαφές εάν οι Ταλιμπάν έχουν δώσει το τελικό «ναι» στον διορισμό του Τζαλαλί, όπως είχε θεωρηθεί ως ένα ενδεχομένως αποδεκτό πρόσωπο για την επίβλεψη της μετάβασης της εξουσίας, σύμφωνα με τις πηγές.
Σε πανικό οι κάτοικοι
Νωρίτερα, υψηλόβαθμος αξιωματούχος δήλωσε στο πρακτορείο Reuters πως οι Ταλιμπάν εισέρχονταν στην πόλη «από όλες τις πλευρές».
Οι Ταλιμπάν διέταξαν τους μαχητές τους να αποφύγουν πράξεις βίας κατά την είσοδό τους στην αφγανική πρωτεύουσα επιτρέποντας να φύγουν με ασφάλεια όσοι το επιθυμούν, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ηγέτης των Ταλιμπάν στη Ντόχα.
Το Associated Press μετέδωσε ότι εκπρόσωπος των Ταλιμπάν κατευθύνεται προς το Προεδρικό Μέγαρο, προκειμένου να γίνει η μεταβίβαση της εξουσίας.
Σύμφωνα με την ανταποκρίτρια του BBC, Yalda Hakim, οι μουτζαχεντίν των Ταλιμπάν δεν συναντούν αντίσταση.
Αξιωματούχος στο προεδρικό μέγαρο στην Καμπούλ επιβεβαίωσε ότι ο Αφγανός πρόεδρος βρίσκεται σε συνομιλίες με τον Ειδικό Εκπρόσωπο των ΗΠΑ για τη Συμφιλίωση του Αφγανιστάν, Ζαλμάι Χαλιλζάντ και άλλους κορυφαίους αξιωματούχους του ΝΑΤΟ.
Το Reuters μετέδωσε νωρίτερα ότι η κυβέρνηση του Γκανί ήταν σε συνομιλίες με τους Ταλιμπάν για «ειρηνική παράδοση» της Καμπούλ.
Εκκενώθηκε η αμερικανική πρεσβεία
Οι Αμερικανοί εκκένωσαν ήδη την πρεσβεία τους στη χώρα με ελικόπτερο. Αξιωματούχοι των ΗΠΑ δήλωσαν πως οι διπλωμάτες μεταφέρονται στο αεροδρόμιο από την πρεσβεία που βρίσκεται στον οχυρωμένο τομέα Ουαζίρ Ακμπάρ Χαν. Περισσότερα αμερικανικά στρατεύματα στέλνονται για να βοηθήσουν τις εκκενώσεις μετά την προέλαση-αστραπή των Ταλιμπάν που οδήγησε την ισλαμική οργάνωση στην Καμπούλ μέσα σε ελάχιστες ημέρες.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα, εκτιμήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ ανέφεραν πως η Καμπούλ θα μπορούσε να κρατήσει τουλάχιστον για τρεις μήνες.
Μέλη «κεντρικών» ομάδων των ΗΠΑ εργάζονται από το αεροδρόμιο της Καμπούλ, σύμφωνα με αξιωματούχο των ΗΠΑ, ενώ αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε πως αρκετά μέλη του προσωπικού της ΕΕ μετακινήθηκαν σε ασφαλέστερη περιοχή της πρωτεύουσας που δεν έχει γίνει γνωστή.
«Υπό έλεγχο» η κατάσταση διατείνεται η κυβέρνηση
Σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους κατοίκους, ο επίσημος λογαριασμός Twitter του προέδρου της χώρας, Ασράφ Γκανί, μετέδωσε το εξής μήνυμα:
«Ακούγονται σποραδικοί πυροβολισμοί στην Καμπούλ, η Καμπούλ δεν τελεί υπό επίθεση, η ασφάλεια της χώρας και οι ομάδες άμυνας συνεργάζονται με διεθνείς εταίρους για να εξασφαλίσουν την ασφάλεια στην πόλη, η κατάσταση βρίσκεται υπό έλεγχο», αναφέρει το μήνυμα στην Παστού, μία από τις επίσημες γλώσσες του Αφγανιστάν.
Την ίδια ώρα, προσωπικό των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναζήτησαν ασφαλές καταφύγιο.
Μέλη «κεντρικών» ομάδων των ΗΠΑ εργάζονται από το αεροδρόμιο της Καμπούλ, σύμφωνα με αξιωματούχο των ΗΠΑ, ενώ αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε πως αρκετά μέλη του προσωπικού της ΕΕ μετακινήθηκαν σε ασφαλέστερη περιοχή της πρωτεύουσας που δεν έχει γίνει γνωστή.
Η πρωτεύουσα του Αφγανιστάν ήταν η μοναδική μεγάλη πόλη που είχε μείνει για να καταλάβουν μετά την κατάληψη, νωρίτερα σήμερα, της πόλης στρατηγικής σημασίας Τζαλαλαμπάντ , θέτοντας πλέον υπό τον έλεγχό τους το τμήμα του οδικού δικτύου που συνδέει το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.
Η πόλη αυτή έπεσε χωρίς μάχη. «Ήταν ο μοναδικός τρόπος για να σωθούν οι ζωές αμάχων», δήλωσε στο Reuters Αφγανός αξιωματούχος.
Πλέον μόνο λιγοστές μικρές πόλεις παραμένουν ακόμη υπό κυβερνητικό έλεγχο. Αλλά είναι διεσπαρμένες και απομονωμένες και οι περισσότερες δεν έχουν μεγάλη στρατηγική αξία.
Οι Ταλιμπάν εξαπέλυσαν την ολομέτωπη επίθεσή τους τον Μάιο, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επιβεβαίωσε την έναρξη της διαδικασίας αποχώρησης των τελευταίων ξένων στρατευμάτων που απέμεναν στη χώρα, 20 χρόνια μετά την επέμβαση του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ που ανέτρεψε το καθεστώς των ισλαμιστών εξαιτίας της άρνησής του να παραδώσει τον Οσάμα μπιν Λάντεν, τον ηγέτη της Αλ Κάιντα. Η αποχώρηση αναμένεται να έχει αποπερατωθεί την 31η Αυγούστου.
Αρχικά κατέλαβαν, συναντώντας ασθενική αντίσταση, αχανείς εκτάσεις στις επαρχίες, κατόπιν στράφηκαν εναντίον μεγάλων αστικών κέντρων, περικυκλώνοντας επαρχιακές πρωτεύουσες. Η προέλασή τους επιταχύνθηκε με δραματικό τρόπο τις τελευταίες ημέρες, προς κατάπληξη πολλών. Οι πόλεις πέφτουν στα χέρια τους η μια μετά την άλλη, συχνά εύκολα.
Επιπλέον στρατιώτες στέλνει ο Μπάιντεν
Ο Τζο Μπάιντεν αποφάσισε αργά το Σάββατο να στείλει 2.000 επιπλέον στρατιώτες από ό,τι είχε προγραμματιστεί στην Καμπούλ για να εξασφαλίσει την απομάκρυνση Αμερικανών διπλωματών και Αφγανών αμάχων.